FAQ aanleg natuurvriendelijke oevers
Vanaf 14 juli 2025 worden in de Portlandpolder Oost, de Molenpolder en de Polder Buitenland 8 kilometer nieuwe natuurvriendelijke oevers aangelegd. Een natuurvriendelijke oever is een flauw afgegraven oever ingezaaid met inheemse kruidenmengels. Een fijne plek voor planten, vogels en dieren.
De planning is sterk afhankelijk van het weer, maar eind 2025 zijn de werkzaamheden gereed. In dit artikel lees je de hoogtepunten tijdens het aanleggen van 8 kilometer aan natuurvriendelijke oevers.
juni 2025
1 Wat is een natuurvriendelijke oever?
Antwoord: Een natuurvriendelijke oever is een flauw afgegraven oever ingezaaid met inheemse kruidenmengels. Een fijne plek voor planten en dieren. In de Zegenpolder ligt al een natuurvriendelijke oever en die laat goede resultaten zien. Ecoloog Peter Verbeek van Natuurbalans werkt aan natuurontwikkeling en herstel. Hij was twee jaar geleden betrokken bij de aanleg van de oever en er is nu al veel resultaat te zien: “De oever heeft een enorme boost gegeven aan de biodiversiteit in het gebied. Je hoort nu kikkers kwaken, die waren er eerst nauwelijks. Dankzij de uitgebreide ondiepe zones zullen er steeds meer komen. Ook libellen en vissen komen af op de ondiepe zones en daardoor hebben vogels weer te eten.”
2 Waarom worden de natuurvriendelijke oevers aangelegd?
Antwoord: De gebiedscoöperatie is bezig met de realisatie van het Streefbeeld. De doelen van het Streefbeeld omvatten de hoofdelementen natuur, landbouw en recreatie. In het Streefbeeld ligt de nadruk op twee zichtbare onderdelen van de akkernatuur: akkerflora en akkervogels. Het gebied waar we de nieuwe natuurvriendelijke oevers gaan aanleggen, kenmerkt zich door een meer open en grootschalige structuur van het landschap. Naast de aanpassingen in de akkerbouw helpen de natuurmaatregelen zoals natuurvriendelijke oevers om de akkerflora en akkervogels terug te brengen. Er komt meer veilige broedgelegenheid en dekking in de randen van de sloten. Er is voldoende en gemakkelijk te bereiken zomervoedsel in de buurt van het nest en er leven in de plasdraslanden en flauwe oevers voorinsecten die als voedsel dienen voor veel akkervogels.
3 Worden alle natuurvriendelijke oevers op dezelfde manier aangelegd?
Antwoord: Nee, niet alle oevers worden even flauw gemaakt. En de oevers worden glooiend aangelegd, zodat ze er zoveel mogelijk natuurlijk uitzien.
De verschillende taluds worden afwisselend ten westen en ten oosten van de sloten steiler en minder steil gemaakt. De graskruidenstroken worden ook afwisselend ten oosten en ten westen van de flauwere oevers aangelegd. Soms komt er een geer (schuin stuk) aan de ene kant en aan de andere kant van de oevers met kruidenrijk gras. Deze afwisseling zal de natuur ten goede komen.
Uitkomende schrale grond van aan te leggen 1:10 taluds worden verwerkt in de gras-kruidenstroken langs deze sloten. De meer voedselrijke bovengrond wordt verwerkt op de akkerpercelen. Zodat de situatie voor de landbouw beter wordt en de oevers langs de sloten schraler worden en meer bloemrijk.
Molenpolder en Portlandpolder
Polder Buitenland
4 Er zijn nu ook al vogels en insecten in het gebied, is daar rekening mee gehouden?
Antwoord: Ja, wij houden daar rekening mee. De uitvoering is daarom gepland in de periode na het broedseizoen van 2025. Daarnaast is er een onafhankelijk ecoloog die meekijkt met de werkzaamheden.
We zijn ons ervan bewust dat de uitvoering van de werkzaamheden tijdelijk ingrijpt op de aanwezige fauna- en insectenpopulatie. Maar voor de lange termijn worden de omstandigheden steeds beter. Ook de waterkwaliteit zal enorm verbeteren voor vissen en amfibieën. Wij monitoren jaarlijks de insecten, flora en vogels. Daarmee kunnen wij de resultaten van de maatregelen volgen en indien kunnen wij op basis daarvan inrichtingsmaatregelen aanpassen.
De werkzaamheden worden begeleid door een ecoloog. En vooraf hebben wij een Quick Scan laten uitvoeren door ecologisch adviesbureau Natuurbalans. In het verlengde daarvan hebben we nader onderzoek laten uitvoeren naar het voorkomen van de grote modderkruiper, mogelijk aanwezig in enkele sloten. Er zijn modderkruipers gesignaleerd in één sloot. De werkzaamheden worden daarop aangepast. Daarnaast hoeven wij geen aanvullende maatregelen te nemen voor de uitvoering van de werkzaamheden, anders dan de gebruikelijke flora- en faunamaatregelen.
5 Is er rekening gehouden met het oorspronkelijke landschap?
Antwoord: Er wordt één sloot gedempt. Verder blijft de oorspronkelijke kavelstructuur behouden en voor een deel hersteld door het graven van een nieuw stuk sloot, zodat de historie van de ontwikkeling van het landschap leesbaar en herkenbaar blijft.
De percelen worden gemiddeld met niet meer dan 25 cm grond opgehoogd en de percelen worden niet helemaal opgehoogd of uitgevlakt. De oorspronkelijke laagtes in het gebied blijven daardoor in stand/ zichtbaar. Ze worden wel minder diep en sommige kuilen waar nu veel water blijft staan, worden opgevuld. Maar de stroomruggen, dat zijn de hoge delen, blijven zichtbaar. Op deze manier is rekening gehouden met de historie van het landschap.
6 Waar blijft de grond die uit de slootkanten wordt ontgraven?
Antwoord: De uitkomende grond wordt zo dicht mogelijk verwerkt bij de sloten, waar de grond vandaan komt. Met als uitgangspunt dat er een gesloten grondbalans is per polder. Dat heeft tot gevolg dat er geen transport plaatsvindt van grond van het ene gebied naar het andere over de wegen en dijken.
7 Wanneer worden de natuurvriendelijke oevers aangelegd?
Antwoord: De bouwborden worden in de week van 30 juni 2025 geplaatst. De aanleg start op 14 juli met enkele voorbereidende werkzaamheden, zoals het landmeten, wat maaiwerk van enkele slootkanten en het aanvoeren van de graafmachines. In de week van 21 juli wordt gestart met graven van de oevers. Naar verwachting zijn de natuurvriendelijke oevers eind september gereed. Daarna zijn er nog afrondende werkzaamheden tot eind december 2025. Blijf op de hoogte van de werkzaamheden via de Bouwapp.
8 Wat zullen omwonenden hiervan merken?
Antwoord: De werkzaamheden vinden plaats tussen 7.00 en 18.00 uur. De werkzaamheden bestaan vooral uit grondwerkzaamheden uitgevoerd door verschillende kranen. De vrijkomende grond wordt verwerkt op de percelen die dichtbij de nieuw te graven oevers liggen. Het grondtransport is binnen het bouwland en vindt niet over de weg plaats. Wel worden er natuurlijk kranen en grondtransportkarren aangevoerd. Het brengen van dit materieel kan enige overlast veroorzaken.
9 Waarom beginnen jullie midden in de zomer met graven:
Antwoord: Dat is pure noodzaak, want zodra het langer gaat regenen (herfst) en dat kan al half september zijn, dan kunnen we niet verder met het werk. Met regen krijg je structuurbederf van de grond en dat willen we voorkomen. Want dan kunnen we niet meer met graafmachines rijden over de bouwlandpercelen. In de zomer zijn de omstandigheden voor grondwerk het beste.
10 Hoe kan ik me aanmelden voor de omgevingsapp (BouwApp)?
Antwoord: De omgevingsapp (De Bouwapp) is direct te bekijken via deze link of via de Bouwapp.
Hieronder een kort stappenplan om het project te volgen via de Bouwapp op een smartphone:
1) Download de app voor Apple of Android of ga naar de Appstore/Play Store om de applicatie “de BouwApp” te downloaden. Deze app heeft als logo een gele helm.
2) Zoek in de Bouwapp naar ons project ‘Natuurvriendelijke oevers Rhoon’ (om te zoeken: klik op het icoontje van een vergrootglas, naast het icoontje van het huisje)
3) Open het project door erop de klikken en klik op ‘volgen’. (Je kunt ook direct op de ‘+’ klikken, zo volgt u ook het project)
4) Selecteer betreffende doelgroep
11 Wie kan ik bereiken voor vragen?
Antwoord: Vragen kunt u contact opnemen met het Buijtenland van Rhoon via info@buijtenland-van-rhoon.nl. Gedurende de werkzaamheden van de natuurvriendelijke oevers kunt u contact opnemen met de aannemer. Ook zal er een Omgevingsapp worden gestart voor bewoners. Ook op de projectborden in het veld zal informatie staan. Voor actuele informatie en de voortgang rondom de aanleg van de natuurvriendelijke oevers gaat u naar deze pagina.
12 Hoe zit het met de financiële situatie?
Antwoord: Begin dit jaar brachten wij het nieuws naar buiten dat de financiële situatie van het Buijtenland van Rhoon onzeker is. De Gebiedscoöperatie Buijtenland van Rhoon zag zich gedwongen te stoppen met de realisatie van nieuwe natuur-en recreatiemaatregelen en het met deskundigen en het gebied afgestemde Inrichtingsplan niet aan te gaan besteden. Inmiddels is er een gesprek geweest met o.a. de gedeputeerde van provincie Zuid-Holland en is het budget voor 2025 deels toegekend. Er zullen meerdere gesprekken volgen over de langetermijnzekerheid. Het beheer zal net als bij de andere oevers en sloten gedaan worden door de agrariërs in het gebied.
Vragen kunt u contact opnemen met het Buijtenland van Rhoon via info@buijtenland-van-rhoon.nl.
Wil jij elke maand Buijtengewoon nieuws in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief!
Buijtenland van Rhoon
In het Buijtenland van Rhoon willen boeren, recreatieondernemers, natuurliefhebbers en verenigingen laten zien hoe het ánders kan. Landbouw met respect voor de natuur. Met aandacht voor eerlijk voedsel. Geteeld dichtbij de afzetmarkt.
