Tot op de bodem: Ontwerpers bezoeken herkomst van hun textiel
De drie deelnemers van ‘Linnen Beyond Fashion’ brachten in april een veldbezoek naar het vlas in het Buijtenland van Rhoon. Samen met afzetcoördinator Bert Wilschut en textielexpert Maaike Gottschal bezochten ze een vlasperceel in de Zegenpolder en gingen in gesprek met natuurinclusieve boer Arjo Klok. Sommigen hebben het vlasvirus al flink te pakken.
14-5-2025
Tien centimeter per dag
Het vlas is begin april ingezaaid en de eerste groene sprieten zijn al te zien als de ontwerpers het veld bezoeken. Vlas is een honderddagen gewas dat tot wel tien centimeter per dag kan groeien. Afzetcoördinator Bert vertelt voluit over het b(l)oeiende gewas. Een paar feitjes: de bloei start op de langste dag van het jaar op 21 juni en iedere bloem bloeit één dag. Een vlasplant heeft wel acht tot tien bloemen per plant en per hectare kunnen wel 80.000 bloemen bloeien. Ten opzichte van katoen heeft vlas veel minder water nodig. Dat komt door de lange wortel. De plant kan wel 80 centimeter worden en de wortel is even lang.
Vlas weer terug op de akkers
Sinds vijf jaar wordt in het Buijtenland van Rhoon weer vlas geteeld op natuurinclusieve wijze. Een samenwerking met Van de Bilt Zaden en Vlas. Vlas levert tegenwoordig meer op dan graan en is daarom voor de boeren een interessant gewas. Bovendien is de grond in Rhoon zeer geschikt. Van oudsher groeide in het gebied vlas en was er zelfs een vlasfabriek in Rhoon. Sommige inwoners hebben nog achternamen die naar die tijd verwijzen zoals Vlasblom. In de jaren ‘70 verdween het vlas uit Nederland vanwege concurrentie met goedkoper materiaal zoals katoen en polyester en goedkope arbeid. Het vlas doet het hier enorm goed, inmiddels wordt er 35 hectare geteeld.
Zo groen als vlas
Vlas heeft veel positieve eigenschappen voor het klimaat. Zo kan de hele plant worden gebruikt: de zaden (lijnzaad) voor olie en het stro voor bijvoorbeeld papier. Leuk om te weten: Rembrandt verwerkte de lijnzaadolie in zijn verf. De lange vezel levert het meest op en wordt gebruikt in de kledingindustrie. De vraag naar linnen neemt wereldwijd toe, met name vanuit India omdat de kleding zo verkoelend is. Terwijl Nederlanders het duurzame textiel van eigen bodem nog niet hebben omarmd. Daar komt met Linnen Beyond Fashion hopelijk verandering in.
Natuurinclusieve teelt
Boer Arjo Klok teelt al vijf jaar vlas in de polder. Het bevalt hem goed. Het vlas kon dit jaar vroeg worden ingezaaid vanwege het warme voorjaar. Dat levert hopelijk extra lange vezels op. Over zes tot acht weken zal het vlas in bloei staan.
Voortgang van de ontwerpen
Sinds de workshop van Maaike zijn de ontwerpers verder gegaan met het uitdenken van hun ontwerp. Bij sommige is het vlasvirus al toegeslagen zoals bij beeldend kunstenaar Petra Laaper: “Het materiaal is zo mooi en je gebruikt alle zintuigen als je werkt met vlas.” Ze volgde een workshop papier maken en experimenteerde met vlaspapier. Dat is niets nieuws. Van oudsher werd papier gemaakt van lompen van linnen kleding. Terug naar de basis dus.
Florian Regtien
Ontwerper Florian Regtien heeft de vertaling gemaakt van vlas naar denim. Qua ontwerp denkt hij aan een mooi gebruiksvoorwerp zoals een tas.
House of Denim / Jean School
De talenten van Jean School zijn zelfstandig aan de slag gegaan met ‘hun huiswerk’ 2 meter gesponnen draad, 2 weefwerkjes en iets wat gemaakt is van het afvalmateriaal van vlas. Met het materiaal leren verkennen door te doen. Lauren experimenteerde bijvoorbeeld met het gebruik van paardenhaar en Joram maakte een weefsel met behulp van de 3D-printer.
Gezamenlijk hebben ze interesse in workwear, vanwege de duidelijke link met denim. Spijkerbroeken zijn stevig en werden van oudsher gebruikt als werkkleding. Hun droom is een overall te ontwerpen voor boeren. De boeren verslijten nu drie à vier overalls per jaar, een stevig kledingstuk van eigen gewas zou ultiem zijn.
Onthulling tijdens de Dutch Sustainable Fashion Week
Komende maanden gaan de ontwerpers verder hun ontwerp onder begeleiding van Maaike Gottschal. Hun definitieve ontwerpen worden onthuld tijdens de Dutch Sustainable Fashion Week op 10 oktober 2025 in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam.
Meld je aan voor de nieuwsbrief van ‘Linnen Beyond Fashion’ om op de hoogte te blijven.
Fotocredits: Jacqueline Fuijkschot & Isabelle Boon
Wil jij elke maand Buijtengewoon nieuws in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief!
Buijtenland van Rhoon
In het Buijtenland van Rhoon willen boeren, recreatieondernemers, natuurliefhebbers en verenigingen laten zien hoe het ánders kan. Landbouw met respect voor de natuur. Met aandacht voor eerlijk voedsel. Geteeld dichtbij de afzetmarkt.
